Posty o gatunku literackim: proza obca

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, Annie Ernaux, Literacki Nobel

[GAZETA WYBORCZA] "Pisze mięsem". Kim jest noblistka Annie Ernaux?

"Pisze mięsem" - zdanie zapisane przez Grażynę Plebanek doskonale określa jaką literaturę znajdziecie w "Latach" Annie Ernaux (tłum. Magdalena Budzińska i Krzysztof Jarosz). Ernaux została 119. laureatką Literackiej Nagrody Nobla. Francuska pisarka została nagrodzona "za odwagę i chirurgiczną precyzję, z jaką odkrywa korzenie, wyobcowanie i zbiorowe ograniczenia osobistej pamięci". Choć francuska literatura jest najczęściej nagradzaną Noblami literaturą na świecie, Ernaux jest pierwszą kobietą z tego kraju wyróżnioną przez szwedzkich akademików. To już Polska ma więcej Noblistek. O...

Czytaj post
Literacki Nobel, Annie Ernaux

Nobel dla Annie Ernaux!

Nobel dla Annie Ernaux nie otwiera nowych przestrzeni w literaturze, ale zwraca uwagę na osobę, której twórczość w niezwykły wręcz sposób wpłynęła na współczesną prozę, jak i socjologię. Ernaux odsłaniając własny wstyd, własną biografię, uprawomocniła takie opowiadanie o społeczeństwie, w którym autobiograficzne doświadczenie jest równie ważne, jak nie ważniejsze, od dokumentów i wydarzeń tradycyjnie uznawanych za "historyczne". Moja "ja" to też "Historia" - zdaje się mówić Ernaux. Tegoroczna noblistka w swoich książkach - mimo często pierwszoosobowej narracji - pisze kolektywną...

Czytaj post
Znak, Jacek Dehnel, J. M. Coetzee

[RECENZJA] J. M. Coetzee, "Żywoty zwierząt"

Jutro dowiemy się komu szwedzcy akademicy zburzą poranne picie kawy, a może wieczorne polegiwanie na sofie. Czekając na ten moment chciałbym przypomnieć wam o “Żywotach zwierząt” J. M. Coetzeego, które w nowym przekładzie Jacka Dehnela, w otoczeniu kilku innych tekstów i okraszone piękną okładką Doroty Piechocińskiej niedawno dotarły na półki księgarń. “Żywoty…” to dwa wykłady Coetzeego wygłoszone na Uniwersytecie Princeton w 1996 roku. W obu autor zabawił się z osobami słuchającymi zastosowaniem metafikcji - oto zamiast słynnego pisarza, na temat ludzko-zwierzęcych stosunków wypowiada...

Czytaj post
Anna Dobrzańska, Carolina De Robertis, Albatros, patronaty

[PATRONAT] Carolina De Robertis "Bogowie tanga"

- Polacy pokochali jednopłciową parę w TzG! - gdzieś mignął mi taki nagłówek. Polacy - o czym pisze Wicha w swojej nowej książce - są bardzo kochliwi. Pokochają tofu i nowe zmywarki - przynajmniej zdaniem nagłówków. O ile soja i AGD nie budzą u mnie żadnych emocji, tak taniec ma taką zdolność. Oglądany, nie performowany osobiście. "Bogowie tanga" Caroliny De Robertis to opowieść o miłości do tańca, samotnej walce o prawo do bycia kim się chce w czasach, gdy nie było to takie łatwe. Choć i dzisiaj nie jest, bo przecież z pewnością nie wszyscy Polacy pokochali męsko-męską parę w...

Czytaj post
Jacek Giszczak, Cyranka, Mohamed Mbougar Sarr

[RECENZJA] Mohamed Mbougar Sarr, "Najskrytsza pamięć ludzi"

W końcu! Czekałem na “Najskrytszą pamięć ludzi” od kilku miesięcy nagabując wydawcę o losy przekładu Jacka Giszczaka i ewentualną rozmowę z Autorem, bo to jest zdecydowanie jedna z najciekawszych książek, jakie w tym roku przeczytacie. A, że przeczytacie, to jestem niemal pewien, bo naprawdę trudno mi sobie wyobrazić, że nie zainteresuje was opowieść o młodym senegalskim pisarzu, który prowadzi śledztwo w sprawie innego senegalskiego pisarza i jego legendarnej powieści “Nieludzki labirynt”. Ta wydana w 1938 roku powieść sprawiła, że jej autor - T. C. Elimane został okrzyknięty...

Czytaj post
Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Dominika Chybowska-Jang, Hwang Sok-yong

[RECENZJA] Hwang Sok-Yong, "O zmierzchu"

- Skoro nie można z tego wyżyć, to po co się tym zajmujesz - pyta Jeong U-hui, początkującą scenarzystkę i reżyserkę właściciel sklepu spożywczego, w którym dwudziestoośmiolatka zarabia na swoje marzenia. “Było to najgorzej płatne z wszystkich zajęć, których się dotąd podejmowałam, a dla osób niewiedzących, co począć z wolnym czasem, mogło być także śmiertelnie nużące - mówi narratorka.

W “O zmierzchu”, powieści koreańskiego pisarza Hwang Sok-Yonga narratorów będzie kilku, a ich opowieści złożą się na niemal epicką, choć oszczędną w słowach, historię współczesnej Korei - kraju, w którym...

Czytaj post
Jerzy Kozłowski, Zofia Kierszys, Salman Rushdie, Ngũgĩ wa Thiong'o, Serhij Żadan, Michał Petryk, Literacki Nobel, Maria Skibniewska, Anna Biłos, Dominika Chybowska-Jang, Beata Kang-Bogusz, Hwang Sok-yong, Scholastique Mukasonga

Literacka Nagroda Nobla 2022 - dla kogo?

Już za dwa tygodnie dowiemy się, kto zdobędzie Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury. W tym roku bukmacherzy uznali - biorąc pod uwagę nieprzewidywalność decyzji szwedzkiej akademii - że nie będzie “list noblowskich”, czego trochę żałuję, bo była to okazja do przyjrzenia się nazwiskom często zupełnie w Polsce nieznanych osób autorskich. I szansa na własne odkrycia. Zapewne wiele osób kibicuje Serhijowi Żadanowi, dla którego nagroda byłaby oczywistym sygnałem politycznym i wsparciem dla Ukrainy. Też kibicuję, ale jestem realistą - młyny Akademii Szwedzkiej mielą wolno i - przynajmniej...

Czytaj post
Czarne, Kaja Gucio, Miriam Toews

[RECENZJA] Miriam Toews, "Głosy kobiet"

Zostać i walczyć? Ale czy można walczyć z mężczyznami, którzy ustalają reguły menonickiego świata i dbają o to, by kobiety nie miały kontaktu z tym, co poza wspólnotą?

W końcu kobietom z Mołocznej nie udało się uchronić swoich córek i samych siebie przed przemocą i gwałtami. Czy nie boją się, że ich synowie staną się takimi samymi potworami, jak ich ojcowie?

A co z wiarą, której naczelną zasadą jest pacyfizm? Jak mówi Agata, jedna z bohaterek powieści Miriam Toews, “Głosy kobiet” (tłum. Kaja Gucio), znalezienie się w stanie wojny przemieniłoby Mołoczna w “pole bitwy”, a wtedy kobiety stałyby...

Czytaj post
Łukasz Witczak, Empik, Filtry, Vivian Gornick

[KSIĄŻKA TYGODNIA] Vivian Gornick, „Kobieta osobna i miasto”

Gdy myślę o miejscach, które chciałbym odwiedzić, Nowy Jork jest na końcu tej całkiem długiej listy. Drewniane kościółki na Mazowszu wydają mi się bardziej atrakcyjne, zwłaszcza gdy dojechać do nich rowerem.

Fascynacja "Ameryką" nigdy nie była moją fascynacją, może dlatego, że literatura zastępuje mi zwiedzanie, a chyba nie ma innego amerykańskiego miasta, które tak by obrosło literackimi mitami. Mitami, trzeba to zauważyć, tworzonymi przeważnie przez białych mężczyzn i kobiety z uprzywilejowanej klasy.

Gornick dość płynnie wykręca się w "Kobiecie osobnej i mieście" (tłum. Łukasz Witczak) z...

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, Javier Marias

[GAZETA WYBORCZA] Javier Marias, wielki hiszpański pisarz, nie żyje. Kandydat do Nobla, który odrzucał państwowe laury

W zbiorze esejów "Pisane życia" (tłum. Wojciech Charchalis) Marías pisze m.in. o korespondencji Flauberta z Turgieniewem. Obaj są już starzy i czekają na śmierć. Flaubert tak czeka, że aż prosi Maupassanta o to, żeby przyniósł mu pistolet.

Ostatnie miesiące przed śmiercią autor "Madame Bovary" czekał też na przesyłkę od rosyjskiego pisarza, w której miały znaleźć się puszki z kawiorem i łososiem. Jak to napisał Turgieniew: "Spróbujmy przynajmniej zabawić się jako starcy".

Przesyłka nie nadchodziła, a pisarze wymieniali między sobą listy na jej temat. Gdy już w końcu dotarła Flaubert napisał:...